ΑΥΘΕΝΤΙΚΑ ΚΑΒΑΦΙΚΑ ΜΟΝΟΦΥΛΛΑ

Πρόκειται για κάποια από τα μονόφυλλα που έκδιδε ο ίδιος ο Κωνσταντίνος Π. Καβάφης και μοίραζε στους γνωστούς και φίλους του. Ο μεγάλος Αλεξανδρινός ποιητης δεν έζησε για να δεί ποτέ του μια συλλογική έκδοση των ποιημάτων του (πόσο μάλλον να ζήσει την παγκόσμια αναγνώριση που του έτυχε μετά θάνατον), καθώς η πρώτη ολοκληρωμένη έκδοση των ποιημάτων του έγινε το 1935, σε 1800 αριθμημένα αντίτυπα (ακόμα ένα εξαιρετικά δυσεύρετο έντυπο. Ο Καβάφης είχε την συνήθεια να τυπώνει τα ποιήματά του σε μονόφυλλα (και κάποτε σε δίφυλλα – εαν τα ποιήματά του ήταν τυπωμένα σε α’ και β’ μέρος) και να τα διανέμει στους γνωστούς του. Το ‘δέσιμό’ τους το έκανε τρυπώντας τα μονόφυλλα πάνω αριστερά και περνούσε μια καρφίτσα  ανάμεσά τους.

Το βιβλίο του Γ. Σαββίδη, ‘Καβαφικές εκδόσεις (1891-1932)’, Αθήνα 1966, είναι σίγουρα το σημαντικότερο και πολυτιμότερο για άντληση πληροφοριών περί των τυπωμάτων του Καβάφη. Ο Σαββίδης καταγράφει τις εξής τυπωμένες συλλογές του Καβάφη ( που αποτελούνται από μονοφύλλα):

Α1- Μονόφυλλο που περιέχει 1 ποίημα (ΚΤΙΣΤΑΙ) - τυπωμένο το 1891 σε άγνωστο αριθμό αντιτύπων (μάλλον ελάχιστα)

Α2 - Τετρασέλιδο που περιέχει 1 ποίημα (ΤΕΙΧΗ) - άγνωστο πόσα αντίτυπα τυπώθηκαν - μάλλον ελάχιστα - (πρέπει να τυπώθηκε το 1897)

Α3 - Τετρασέλιδο που περιέχει 1 ποίημα (ΔΕΗΣΙΣ) - τυπωμένο σε 50 αντίτυπα το 1898 

Α4 - Τετρασέλιδο που περιέχει 2 ποιήματα (ΤΑ ΔΑΚΡΥΑ ΤΩΝ ΑΔΕΛΦΩΝ ΤΟΥ ΦΑΕΘΟΝΤΟΣ, Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΟΣ ΤΑΚΙΤΟΥ) - τυπωμένο το 1898 σε 50 αντίτυπα

Α5  - Οκτασέλιδο που περιέχει 1 ποίημα (ΠΕΡΙΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΒΑΡΒΑΡΟΥΣ) - τυπωμένο σε 50 αντίτυπα το 1904

Β1 - Γνωστό και ώς 'τεύχος΄, ονομασία και όρος από τον ίδιο τον ποιητή που χρησιμοποίησε μόνο για τις συλλογές Β1 και Β2. Πρόκειται για τετράδιο που περιείχε τα εξής ποιήματα: ΦΩΝΕΣ, ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ, ΚΕΡΙΑ, ΕΝΑΣ ΓΕΡΟΣ, ΔΕΗΣΙΣ, Η ΨΥΧΕΣ ΤΩΝ ΓΕΡΟΝΤΩΝ, ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΣΚΑΛΙ, ΔΙΑΚΟΠΗ, ΘΕΡΜΟΠΥΛΑΙ, ΤΑ ΠΑΡΑΘΥΡΑ, ΠΕΡΙΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΒΑΡΒΑΡΟΥΣ, ΑΠΙΣΤΙΑ, ΤΑ ΑΛΟΓΑ ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΕΩΣ. - τυπωμένο σε 100 αντίτυπα το 1905

-Β2 – Γνωστό και ώς 'τεύχος'. Πρόκειται για τετράδιο που περιείχε τα εξής ποιήματα: ΤΡΩΕΣ, ΠΕΡΙΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΒΑΡΒΑΡΟΥΣ, ΜΟΝΟΤΟΝΙΑ, ΑΠΙΣΤΙΑ, Η ΚΗΔΕΙΑ ΤΟΥ ΣΑΡΠΗΔΟΝΟΣ, ΤΑ ΑΛΟΓΑ ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΕΩΣ, Η ΣΥΝΟΔΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΟΝΥΣΟΥ, Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ, ΤΑ ΒΗΜΑΤΑ, ΟΥΤΟΣ ΕΚΕΙΝΟΣ. - τυπωμένο σε 200 αντίτυπα το 1910.

Ακολούθως έδεσε και έδωσε σε φίλους του τις συλλογές Γ1-Γ10. Δίπλα από κάθε συλλογή αναγράφεται ο αριθμός αντιτύπων που εξέδωσε από την κάθε συλλογή, κάτι που συνεπώς αντιστοιχεί  και πόσα αντίτυπα υπάρχουν από το κάθε μονόφυλλο!  

Γ1 (54 ποιήματα - δέσμη 62 φύλλων)                                            -  241 αντίτυπα
Γ2 (12 ποιήματα - τετράδιο 8 διφύλλων)                                       -  152 αντίτυπα
Γ3 (59 ποιήματα - δέσμη 68 φύλλων)                                            - 140 αντίτυπα
Γ4 (26 ποιήματα - τετράδιο 16 διφυλλων)                                     - 391 αντίτυπα
Γ5 (77 ποιήματα - δέσμη 88 φύλλων)                                            - 273 αντίτυπα
Γ6 (38 ποιήματα - τεύχος 6 τετραδίων)                                          - 327 αντίτυπα
Γ7 (88 ποιήματα - δέσμη 103 φύλλων)                                         - 183 αντίτυπα
Γ8 (28 ποιήματα - τετράδιο 16 διφύλλων ή τεύχος 32 φύλλων) -  228 αντίτυπα
Γ9 (69 ποιήματα - δέσμη 87 φύλλων)                                           - 100 αντίτυπα
Γ10 (40 ποιήματα - τεύχος 49 φύλλων)                                        - 158 αντίτυπα

Ο Καβάφης τύπωνε τα μονόφυλλα στο τυπογραφείο Κασιμάτη στην Αλεξάνδρεια. Μετά, όταν ήθελε να τα φτιάξει σε συλλογή (τα έβαζε είτε σε χρονολογική σειρά, είτε έφτιαχνε θεματική συλλογή), τα ξανάπαιρνε στο τυπογραφείο για αρίθμηση (να του τυπώσουν αριθμούς πάνω) και συχνά γίνονταν λάθη στην αρίθμηση, τα οποία διόρθωνε αυτός με μάυρη πένα (μούντζωνε τον αριθμό της σελίδας και έγραφε καινούριο).

Τα μονόφυλλα που είναι διαθέσιμα έχουν όλα την τρύπα της καρφίτσας πάνω αριστερά και υπάρχουν και λίγα – σπανιότερα- με ιδιόχειρη διόρθωση του ποιητή στην αρίθμηση!