Λέξεις και σκέψεις

9.00
 

Συγγραφέας:  Ανδρέας Στ. Δημητρίου

Λάρνακα 2018

Λέξεις και σκέψεις

Το βιβλίο αυτό αποτελεί συνέχεια και συμπλήρωμα του βιβλίου με τίτλο «Στις σκιές», στηριγμένο κι’ αυτό στον συνδυασμό της λογικής, εμπειρικής γνώσης και ηθικής. Και τα δύο είναι σύντομα έμμετρα δοκίμια σε θέματα που σχετίζονται με τα γνωσιακά και ηθικά επακόλουθα του πολιτισμού. Στο πρώτο βιβλίο είχαν τεθεί αποσπασματικά η θεωρητική βάση των ιδεών (με ιδιαίτερη έμφαση στον συνδυασμό της λογικής, της εμπειρικής γνώσης και της ηθικής) και στο δεύτερο περιγράφονται αποσπασματικά και έμμετρα παρόμοιες ή επιπρόσθετες ιδέες και συζητήσεις. Συντρέχουν στα ποιήματα, όπως και στο προηγούμενο βιβλίο, δύο απόψεις: από την μια η απαισιόδοξη εικόνα όπως αυτή συνάγεται επαγωγικά από την ιστορία και από την άλλη η αισιόδοξη εικόνα η οποία πηγάζει από τις ανθρώπινες ικανότητες και τον προσεκτικό και εμπειρικό στοχασμό όποτε αυτός εφαρμόζεται. Οι πέντε θεμελιώδεις έννοιες που απασχολούν (σαν πρώτο βήμα και όχι διεξοδικά) στο παρόν βιβλίο είναι η ενόραση (η σχεδόν άμεση διανοητική σύλληψη) σε σχέση με τον λόγο και την γνώση (την διορθωτική εκφορά της σκέψης με τον έλεγχο που ασκεί)· ακολουθεί ο πολιτισμός (το αποτέλεσμα της γεωργικής επανάστασης, μέρος της μορφής του οποίου είναι αποτέλεσμα ενορατικό και γνωσιακό) με όλα τα καλά του αλλά και όλα τα κακά του· μετά έρχεται η σημαντική σχέση της γνώσης με την άγνοια. Τέλος, και συγχρόνως, απασχολεί το πρόβλημα της γενίκευσης και της μετάβασης από συγκεκριμένα σε αφηρημένα και αντίστροφα επειδή κάθε έκφραση  γειτονεύει από την μια πλευρά με συγκεκριμένη και από την άλλη πλευρά με πιο γενικευμένη και αφηρημένη έκφραση. Οι πέντε αυτές έννοιες φαίνονται συνδεδεμένες και όχι ανεξάρτητες και κάθε αφαίρεση αυξάνει το πεδίο εφαρμογής έστω και αν δεν γνωρίζουμε όλο το πεδίο. Εδώ, στα περιεχόμενα έχουν προστεθεί τα πρώτα μικρά ποιήματα εισάγοντας, έτσι, εκείνα που ακολουθούν.

Περιεχόμενα

Α. Λέξεις

 

     Ποτέ δεν θ’ αγνοήσω της σκέψης μου τις λέξεις.

     την κάθε μια θα πάρω να την επεξεργαστώ.

 

Β. Σκέψεις

 

     Ποτέ μου δεν θ’ αφήσω τις σκέψεις δίχως λέξεις.

     Πολύ γοργή η ενόραση αλλά πολύ πιο χρήσιμη φαντάζει η εκφορά.

 

Γ. Πολιτισμός

 

     Διάλεξα προσεκτικά την ύλη και το πνεύμα,

     τις δράσεις και το ήθος και για περιγραφές

     τις λέξεις και τις γνώσεις

     και με αυτές διόρθωσα τις αρχικές μου σκέψεις.

     Με την ανάδραση αυτή προχώρησα μετά

     σε μίαν επανάληψη με λίγη κριτική

     και ύστερα ξανά κι’ ακόμη συνεχίζω.

 

Δ. Κόσμος

 

     Μελέτησα τους νόμους εκείνους που ρυθμίζουν το κάθε γεγονός.

     Και αν δεν κάμνω λάθος, και αν ορθά τα βλέπω,

     γυρίζω και ρωτώ γιατί να είναι έτσι.

     Ο κόσμος είν’ η πρόσθεση της άγνοιας με τη γνώση.

     Και σαν θωρώ και στέκομαι συνέχεια ερωτώ

     εάν αυτό το άθροισμα θα μένει σταθερό.

 

Ε. Επίλογος

 

     Τις λέξεις μου τις χώρισα σε διάφορες ομάδες

     να καταλάβω πιο καλά τι είμαι και τι κάμνω.